" یک روشنگری "

 همه ساله وقتی" ماه محرم " شروع می شود، عناد دیرینه ی کینه توزان هم با طرح شبهه ها افزون می شود . این روزها در وبلاگها، فیسبوک و . . . نوشته ها، عکس ها و شعرهایی را می بینم و می خوانم که حس می کنم در پشت این نوشته ها کینه ای سخت ، نهفته است . یکی ، شروع سال نو قمری را " تبریک " گفته بود ، دیگری با زبان محلی شعری در ذمِّ امام حسین و مجالس عزاداری سروده بود ، آن یکی با گذاشتن عکس های آنچنانی ، عزاداران را بدنام کرده بود ، و برخی هم مُد شده که جمله ای از دکتر شریعتی را می نویسند و با همین دستاویز ، فاتحه ی عزاداری بر حضرت ابی عبدالله را می خوانند . جمله ای که شریعتی می گوید :

 " حسین بیشتر از آب، تشنه لبیک بود، اما افسوس که به جای افکارش زخمهای تنش را نشانمان دادند و بزرگترین درد او را بی آبی معرفی کردند " .

 دوستان ! من منکر این نیستم که شناخت امام حسین علیه السلام و معرفت به امام اهمیت بالایی دارد که صد البته اینچنین است اما واقعیت این است که حادثه ی کربلا دو وجه دارد :

 اول : وجه جامعه شناختی جریان کربلا
 دوم : وجه عاشقانه ی جریان کربلا

 از ویزگی های مکتب امام حسین علیه السلام همین دو وجهی بودن آن است . جالب است بدانید دکتر شریعتی هم به این امر اشاره نموده ، آنجایی که می گوید :

 " هر مذهبی، مکتبی، هر نهضتی یا انقلابی، از دو عنصر ترکیب می‌یابد؛ عقل و عشق. یکی روشنایی است و دیگری حرکت. یکی شعور و شناخت می‌بخشد و به مردم بینایی و آگاهی می‌دهد و دیگری، نیرو و جوشش و جنبش می‌آفریند ".

 بله دوستان ! اگر عشق به امام حسین علیه السلام را از این مکتب بگیریم، این مکتب خنثی می شود و دیگر حرکت و جنبشی در کار نخواهد بود . عشق ، نهایت دوستی است و نهایت عشق ، اشک است . آنچه ما در مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام شاهد هستیم ، ابراز عشق به ابا عبدااله است نه بطالت و کاری عبث ! آن کس که در غم و عزای عزیز و معشوقش اشک نریزد و عزا نگیرد ، آدمی که نه ! حیوان هم نیست ، سنگ است . چرا که حیوانات هم در غم عزیزشان گاهی اشک می ریزند .
 جالب است آنها که روشنفکر نمایی می کنند و در این رابطه از دکتر شریعتی حکایت می کنند ، این جمله ی دکتر را بخوانند آنجا که درباره ی گریه برای اهل خانه ی حضرت فاطمه سلام الله علیها سخن می گوید :

 " این اشک‌ها، هر کدام «کلمه»ای است که توده‌های صمیمی و وفادار ما با آن، عشق دیرینه خویش را به ساکنان این «خانه» بیان می‌کنند. این زبان توده است و چه زبانی صادقتر و زلالتر و بی‌ریاتر از زبانی که کلماتش، نه لفظ است و نه خط، اشک است و هر عبارتش ناله‌ای، ضجه دردی، فریاد عاشقانه شوقی! . مگر چشم از زبان صادقانه‌تر سخن نمی‌گوید؟ مگر نه اشک، زیباترین شعر و بی‌تابترین عشق و گدازان‌ترین ایمان و داغ‌ترین اشتیاق و تب‌دارترین احساس و خالص‌ترین «گفتن» و لطیف‌ترین «دوست داشتن» است که همه، در کوره یک دل، به هم آمیخته و ذوب شده‌اند و قطره‌ای گرم شده‌اند، نامش اشک؟! " .

 دوست عزیز ! اگر عاشق حسین علیه السلام نباشیم ، اطمینان داشته باش به جنبه ی عقلانی مکتب حسین هم توجهی نخواهیم کرد و او که معشوقش حسین باشد ، ناگزیر از عزاداری در غم حسین است چرا که عقل این را می گوید . باز دکتر شریعتی در این باره می نویسد :

 " کسی که عاشق است و از معشوقش دور افتاده و یا عزادار است و مرگ عزیزی قلبش را می‌سوزاند، می‌گرید، غمگین است، هرگاه دلش یاد او می‌کند و زبانش سخن از او می‌گوید و روحش آتش می‌گیرد و چهره‌اش برمی‌افروزد، چشمش نیز با او همدردی می‌کند؛ یعنی اشک می‌ریزد، اشک می‌جوشد و این حالات همه نشانه‌های لطیف و صریح ایمان عمیق و عشق راستین اویند " .

 لازم است به دوستداران و عاشقان مکتب حسین یادآوری کنم که قدر این مکتب و بقول علامه شهید بلخی ( ره ) دانشسرای اولاد آدم را بدانید و نگذارید هر آدم با سواد و بی سوادی از هر راهی بر فکر شما غالب شود و ما و شما را از این مکتب دور سازد که به قول دکتر شریعتی :

 " هیچ مذهبی، تاریخی و ملتی چنین خانواده‌ای ندارد؛ «خانواده‌ای که در آن پدر، علی است و مادر، فاطمه و پسر، حسین و دختر، زینب»؛ همگی در زیر یک سقف و در یک عصر و یک خانواده. و در عین حال، به هیچ خانواده‌ای، از جانب ملتی این همه عشق و اخلاص و ایمان و شعر و خون نثار نشده است " .

 و بالاخره اینکه : مرحوم شریعتی بر خلاف آن چه جاهلان یا مغرضان عنوان می‌دارند، به هیچ عنوان مخالف با گریه و عزاداری برای اهل بیت (ع) نبوده است بلکه وی تنها دردش دو چیز است: یکی تجاری شدن مراسم، آنجا که می‌گوید «برنامه گریه کردن، به عنوان یک کار و یک وسیله برای رسیدن به هدفی چیز دیگری است و گریستن، یعنی تجلی طبیعی یک احساس چیز دیگری.» و درد دیگر فراموش شدن هدف حسین ، یعنی امر به معروف، نهی از منکر، دفاع از ولایت معصوم ، احیاء دین و ...

 پایان .

نویسنده: سیدمحمد عارف حسینی

حسین(ع)

سلطان عاشقان جهان است و فرمانروای دلهای عالمیان

او فاتح قلبهای شکسته و جانهای خسته است

و سلطان عاطفه‌های انسانی

نام مبارکش یعنی حقانیت، یعنی عشق، یعنی اشک، یعنی ستم‌ستیزی،

 یعنی ایثار و شهادت، یعنی دلهای سوخته، یعنی جانهای افروخته،

یعنی پروانه‌گان پر سوخته، یعنی راز ملک، یعنی سِرّ ملکوت،

یعنی معنای لاهوت، یعنی قتیل العبرات «کشته‌ی اشکها».

محرم؛ ماه حزن و اندوه، امّا تکان‌دهنده، منقلب‌کننده،

 برانگیزاننده‌ی جان‌های خفته و بیدار کننده‌ی دل‌های غفلت‌زده،

 ماه حماسه و عاطفه و عشق و درد و خون و عبودیّت،

 ماه شهادت برگزیدگان عالم وجود و ماه پاکبازی عاشقان حضرت حق است

 مولی الکونین حضرت اباعبدالله الحسین علیه صلوات والسلام بر همه‌ی عاشقان ثارالله تسلیت باد.

شیعیان در بزرگداشت شهدای کربلا، هر روز از دهه اول ماه محرم را مختص به یکی از بزرگان این نهضت جاویدان می دانند.
روز اول محرم : مسلم ابن عقیل علیه السلام
روز دوم محرم : ورود کاروان به کربلا ( ورودیه )
روز سوم محرم : حضرت رقیه علیها السلام
روز چهارم محرم : حضرت حر و اصحاب علیهم السلام - طفلان زینب علیهما السلام
روز پنجم محرم : اصحاب  و عبدالله ابن الحسن علیهم السلام
روز ششم محرم : حضرت قاسم ابن الحسن علیه السلام
روز هفتم محرم : روضه عطش و علی اصغر علیه السلام
روز هشتم محرم : حضرت علی اکبر علیه السلام
روز نهم محرم : روز تاسوعا - حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام
روز دهم محرم : روز عاشورا - حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام - حضرت زینب علیها السلام و شام غریبان
روز یازدهم محرم : حرکت کاروان از کربلا
روز دوازدهم محرم : ورود کاروان به کوفه

امام حسین (ع) و یاران او

امام حسین (ع) در سوم شعبان سال چهارم هجری در مدینه به دنیا آمد. رسول خدا (ع) نام این فرزند زهرا (س) را حسین نهاد وی مورد علاقه شدید پیامبر خدا(ص) بود و آن حضرت دربارة او فرمود: «حسین منی و انا من حسین....» و در آغوش پیامبر بزرگ شد. هنگام رحلت رسول خدا، شش ساله بود در دوران پدرش علی بن ابی طالب (ع) نیز از موقعیت والایی برخوردار بود، علم، بخشش، بزرگواری، فصاحت، شجاعت، تواضع، دستگیری از بینوایان، عفو و حلم و .... از صفات برجسته این حجت الهی بود. در دوران خلافت پدرش در کنار آن حضرت بود و در سه جنگ «جمل»، «صفین» و «نهروان» شرکت داشت.پس از شهادت پدرش که امامت به حسن بن علی (ع) رسید همچون سربازی مطیع رهبر و مولای خویش و همراه برادر بود پس از انعقاد پیمان صلح (صلح امام حسن (ع) با معاویه حاکم شام) با برادرش و بقیه اهل بیت (ع) از کوفه به مدینه آمدند. با شهادت امام مجتبی (ع) در سال 49 یا 50 هجری (که به دست همسرش جعده، دختر اشعث بن قیس الکندی مسموم شد و پس از چهل روز به شهادت رسید. معاویه با توطئه به ازدواج درآوردن یزید با جعده این کار را تدارک دید). بار امامت به دوش سیدالشهدا قرار گرفت. در آن دوران ده ساله که معاویه بر حکومت مسلط بود، امام حسین (ع) همواره یکی از معترضین سرسخت نسبت به سیاستهای معاویه و دستگیریها و قتلهای او بود و نامه های متعددی در انتقاد از رویه معاویه در کشتن حجربن عدی و یارانش و عمروبن حمق خزاعی که از وفاداران به علی (ع) بودند و اعمال ناپسند دیگر او نوشت. در عین حال حسین بن علی (ع) یکی از محورهای وحدت شیعه و از چهره های برجسته و شاخصی بود که مورد توجه قرار داشت و همواره سلطه اموی (حکومتی که از سال 41 هجری با معاویه اولین خلیفه اموی شروع می شود و تا سال 132 هجری ادامه می یابد) از نفوذ شخصیت او بیم داشت با مرگ معاویه در سال 60 هجری یزید به والی مدینه نوشت که از امام حسین (ع) به نفع او بیعت بگیرد اما سیدالشهداء که فساد یزید و بی لیاقتی او را می دانست، از بیعت امتناع کرد و برای نجات اسلام از بلیه سلطه یزید که به زوال و محو دین می انجامید، راه مبارزه را پیش گرفت از مدینه به مکه هجرت کرد و در پی نامه نگاریهای کوفیان و شیعیان عراق با آن حضرت و دعوت برای آمدن به کوفه آن امام ابتدا مسلم بن عقیل را فرستاد و نامه هایی برای شیعیان کوفه و بصره نوشت و با دریافت پاسخ کوفیان در بیعتشان با مسلم بن عقیل در روز هشتم ذیحجه سال 60 هجری از مکه به سوی عراق حرکت کرد.

پیمان شکنی کوفیان و شهادت مسلم بن عقیل، اوضاع عراق را نامطلوب ساخت و سیدالشهدا که همراه خانواده، فرزندان و یاران به سوی کوفه می رفت، پیش از رسیدن به کوفه در سرزمین «کربلا» در محاصره سپاه کوفه قرار گرفت. تسلیم نیروهای یزید نشد و سرانجام در روز عاشورا در آن سرزمین، مظلومانه و تشنه کام، همراه اصحابش به شهادت رسید. از آن پس کربلا کانون الهام و عاشورا سرچشمه قیام و آزادگی شد و کشته شدن وی سبب زنده شدن اسلام و بیدار شدن وجدانهای خفته گردید.(1)

خون او تفسیراین اسرار کرد         ملت خوابیده را بیدار کرد(2)

ـ اصحاب شهادت طلب و با وفای سیدالشهداء‌(ع) نمونه بارز آگاهی، ایمان، شجاعت و فداکاری بودند .... آنان که در رکاب سیدالشهداء به فیض شهادت رسیدند جمعی از بنی هاشم بودند. جمعی از مدینه با آن حضرت آمده بودند، ‌برخی در مکه در طول راه به وی پیوستند. برخی هم از کوفه توانستند به جمع آن حماسه سازان شهید بپیوندند. کسانی هم در راه نهضت حسینی، پیش از عاشورا شهید شدند،‌که آنان نیز جزء اصحاب او به شمار می آیند. (چون مسلم بن عقیل و قیس بن مسهر صیداوی و ...) (3)

ـ مدت قیام امام حسین (ع) از روز امتناع از بیعت با یزید تا روز عاشورا 175 روز طول کشید (12 روز در مدینه، 4 ماه 10 روز در مکه، 23 روز در بین راه مکه تا کربلا و 8 روز در کربلا از 2 تا 10 محرم) (4)

1-(فرهنگ عاشورا/ جواد محدثی/ ص 147. 148)

2-علامه اقبال لاهوری

3- (پیام آور عاشورا/ مهاجرانی/ ص 11)

 4- (فرهنگ عاشورا/ جواد محدثی/ ص 32)